فطریه بر چه افرادی واجب می‌شود؟/ کدام روزه‌ها قضا و کفاره دارند؟
احکام کفاره روزه از توضیح المسائل امام خمینی(ره):
-
کسی که کفاره روزه رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند یا به
دستوری که در مساله بعد گفته می شود، دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر
کند یا به هر کدام، یک مد که تقریبا ده سیر است، طعام یعنی گندم یا جو و
مانند اینها بدهد، و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، هر چند مد که می تواند
به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند، اگر چه مثلا
یک مرتبه بگوید: «استغفرالله»، و احتیاط واجب در فرض اخیر آن است که هر وقت
بتواند، کفاره را بدهد.
-
کسی که می خواهد دو ماه کفاره روزه رمضان را بگیرد، باید سی و یک روز آن
را پی در پی بگیرد، و اگر بقیه آن پی در پی نباشد، اشکال ندارد.
-
کسی که می خواهد دو ماه کفاره روزه رمضان را بگیرد، نباید موقعی شروع کند
که در بین سی و یک روز، روزی باشد که مانند عید قربان روزه آن حرام است.
-
کسی که باید پی در پی روزه بگیرد، اگر در بین آن بدون عذر یک روز روزه
نگیرد، یا وقتی شروع کند که در بین آن به روزی برسد که روزه آن واجب
است،مثلا به روزی برسد که نذر کرده آن روز را روزه بگیرد، باید روزه ها را
از سر بگیرد.
-
اگر در بین روزهایی که باید پی در پی روزه بگیرد، عذری مثل حیض یا نفاس یا
سفری که در رفتن آن مجبور است، برای او پیش آید، بعد از برطرف شدن عذر
واجب نیست روزه ها را از سر بگیرد، بلکه بقیه را بعد از برطرف شدن عذر بجا
می آورد.
-
اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند، چه آن چیز اصلا حرام باشد مثل
شراب و زنا، یا به جهتی حرام شده باشد مثل نزدیکی کردن با عیال خود در حال
حیض، بنا بر احتیاط کفاره جمع بر او واجب می شود، یعنی باید یک بنده آزاد
کند و دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند، یا به هر کدام آنها یک مد
که تقریبا ده سیر است گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد، و چنانچه هر
سه برایش ممکن نباشد، هر کدام آنها را که ممکن است باید انجام دهد.
- اگر روزه دار دروغی را به خدا و
پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم نسبت دهد، کفاره جمع که تفصیل آن در
مساله پیش گفته شد بنابر احتیاط بر او واجب می شود.
-
اگر روزه دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه جماع کند، یک کفاره براو واجب
است، ولی اگر جماع او حرام باشد یک کفاره جمع واجب می شود.
-
اگر روزه دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه غیر جماع کار دیگری که روزه
را باطل می کند انجام دهد، برای همه آنها یک کفاره کافی است.
- اگر روزه دار جماع حرام کند و بعد با حلال خود جماع نماید، یک کفاره جمع کافی است.
-
اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند، انجام دهد،مثلا آب
بیاشامد، و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند انجام دهد،
مثلا غذای حرامی بخورد، یک کفاره کافی است.
-
اگر روزه دار آروغ بزند و چیزی در دهانش بیاید، چنانچه عمدا آن را فرو
ببرد، روزه اش باطل است و باید قضای آن را بگیرد و کفاره هم بر او واجب می
شود، و اگر خوردن آن چیز حرام باشد، مثلا موقع آروغ زدن خون یا غذایی که از
صورت غذا بودن خارج شده به دهان او بیاید و عمدا آن را فرو برد، باید قضای
آن روزه را بگیرد، و بنابر احتیاط کفاره جمع هم بر او واجب می شود.
-
اگر نذر کند که روز معینی را روزه بگیرد، چنانچه در آن روز عمدا روزه خود
را باطل کند، باید یک بنده آزاد نماید، یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد،یا
به شصت فقیر طعام دهد.
-
اگر به گفته کسی که می گوید مغرب شده افطار کند، و بعد بفهمد مغرب نبوده
است، قضا و کفاره بر او واجب می شود. ولی اگر خبر دهنده عادل بوده،فقط قضای
آن روزه واجب است.
-
کسی که عمدا روزه خود را باطل کرده، اگر بعد از ظهر مسافرت کند، یا پیش از
ظهر برای فرار از کفاره سفر نماید، کفاره از او ساقط نمی شود، بلکه اگر
قبل از ظهر مسافرتی برای او پیش آمد کند، بنابر احتیاط کفاره بر او واجب
است.
- اگر عمدا روزه خود را باطل کند، و بعد عذری مانند حیض یا نفاس یا مرض برای او پیدا شود، کفاره بر او واجب نیست.
- اگر یقین کند که روز اول ماه رمضان است، و عمدا روزه خود را باطل کند،بعد معلوم شود که آخر شعبان بوده، کفاره بر او واجب نیست.
-
اگر انسان شک کند که آخر رمضان است یا اول شوال، و عمدا روزه خود را باطل
کند، بعد معلوم شود اول شوال بوده، کفاره بر او واجب نیست.
-
اگر روزه دار در ماه رمضان با زن خود که روزه دار است جماع کند، چنانچه زن
را مجبور کرده باشد، کفاره روزه خودش و روزه زن را باید بدهد، و اگر زن به
جماع راضی بوده، بر هر کدام یک کفاره واجب می شود.
-
اگر زنی شوهر خود را مجبور کند که جماع نماید، یا کار دیگری که روزه را
باطل می کند انجام دهد، واجب نیست که کفاره روزه شوهر را بدهد.
-
اگر روزه دار در ماه رمضان با زن خود که روزه دار است جماع کند،چنانچه به
طوری زن را مجبور کرده باشد که از خود اختیاری نداشته باشد، و در بین جماع
زن راضی شود، باید مرد دو کفاره و زن یک کفاره بدهد، و اگر با اراده و
اختیار عمل را انجام دهد، اگرچه مجبورش کرده باشد، مرد باید کفاره خودش و
زن را بدهد.
-
اگر روزه دار در ماه رمضان با زن روزه دار خود که خواب است جماع نماید،یک
کفاره بر او واجب می شود، و روزه زن صحیح است و کفاره هم بر او واجب نیست.
-
اگر مرد زن خود را مجبور کند که غیر جماع کار دیگری که روزه را باطل می
کند بجا آورد، کفاره زن را نباید بدهد، و بر خود زن هم کفاره واجب نیست.
-
کسی که به واسطه مسافرت یا مرض روزه نمی گیرد، نمی تواند زن روزه دار خود
را مجبور به جماع کند، ولی اگر او را مجبور نماید، بنابر احتیاط باید کفاره
اش را بدهد.
- انسان نباید در بجا آوردن کفاره کوتاهی کند، ولی لازم نیست فورا آن را انجام دهد.
- اگر کفاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را بجا نیاورد، چیزی بر آن اضافه نمی شود.
-
کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد، اگر به شصت فقیر
دسترسی دارد، نباید به هر کدام از آنها بیشتر از یک مد که تقریبا ده سیر
است طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید، ولی چنانچه
انسان اطمینان داشته باشد که فقیر طعام را به عیالات خود می دهد یا به آنها
می خوراند، می تواند برای هر یک از عیالات فقیر اگرچه صغیر باشند یک مد به
آن فقیر بدهد.
-
کسی که قضای روزه رمضان را گرفته، اگر بعد از ظهر عمداً کاری که روزه را
باطل می کند انجام دهد، باید به ده فقیر هر کدام یک مد که تقریبا ده سیر
است طعام بدهد، و اگر نمی تواند بنابر احتیاط واجب باید سه روز پی در پی
روزه بگیرد.
[ سه شنبه, ۱۵ تیر ۱۳۹۵، ۰۴:۳۶ ق.ظ ] [ عادل اسماعیل بیگی ]
[ ۰نظر ]